توضیحات
دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد
پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد پیوسته رشته معارف اسلامی و اقتصاد
امکان‌سنجی مدیریت ریسک صکوک: تحلیل فقهی اقتصادی
مهدی کریمی
استاد راهنما: دکتر محمد مهدی عسکری
استاد مشاور: دکتر اصغر آقا مهدوی
خرداد ۱۳۹۱
۱٫۱٫۱٫۱
۱٫۱٫۱٫۲ چکیده:
در نظام مالی اسلامی با توجه به حرمت بهره، استفاده از اوراق قرضه و مانند آن ممنوع است. لذا در این نظام برای اعمال سیاست پولی در بازار پول و نیز تامین مالی در نظام سرمایه، نیاز است تا ابزارهای جدیدی طراحی گردد. صکوک به عنوان یکی از ساختارهای تبدیل دارایی به اوراق بهادار از جمله مهمترین ابزارهای تامین مالی در نظام بانکداری اسلامی است. ریسک، در نظام مالی اسلامی نیز مانند نظام مالی متعارف وجود دارد. میزان ریسک یک ابزار مالی، یک عامل تعیین‌کننده در میزان موفقیت و تقاضا برای آن ابزار می‌باشد. برای تضمین موفقیت صکوک نیز شناسایی ریسک‌های آن و بررسی راه‌های کنترل آن ریسک‌ها امری ضروری است.
اصول اسلامی جداسازی حق بهره‌برداری از بازده، بدون مشارکت و مسئولیت‌پذیری در قبال زیان را حرام می‌داند. لذا در مالیه اسلامی به دنبال حذف ریسک نیستیم. به طور کلی پوشش ریسک برای خنثی‌سازی و حداقل‌سازی ریسک به کار می‌رود. بر این اساس، پوشش ریسک مبتنی بر اهداف اقتصاد اسلامی است. این تحقیق به دنبال آن است تا ضمن شناسایی ریسک‌های صکوک، چالش‌های مدیریت ریسک آن را روشن سازد بطوریکه با رفع این چالش‌ها، ریسک‌های اضافی صکوک کاهش یابد. برای این منظور با کمک جمع‌بندی، ترجمه و تجزیه و تحلیل مطالب موجود در مورد انواع صکوک، مسائل فقهی آن و تکنیک‌های مدیریت ریسک، به این نتیجه رسیدیم که برای کاهش ریسک صکوک، از راه‌کارهای: بکارگیری سوآپ در طراحی صکوک، تقویت بازارهای ثانویه صکوک از طریق ساز و کار بازار آزاد، طراحی بازارهای بین بانکی کاملا شرعی، انجام اصلاحات در نهادها و سازمان‌ها در جهت تقویت زیرساخت‌های مالی و زیرساخت‌های نظارتی، ایجاد یک سیستم گزارش‌دهی مستمر و جامع در مورد نرخ بهره می‌توان استفاده کرد.
واژگان کلیدی: صکوک، مدیریت ریسک، بازار مالی اسلامی، اوراق بهادار اسلامی، ابزارهای مشتقّه.
العنوان: دراسه إمکانیه إداره مخاطر الصکوک: تحلیل فقهی اقتصادی
الأستاذ المشرف: الدکتور محمد مهدی عسکری
الأستاذ المساعد: الدکتور أصغر آقا مهدوی
الطالب: مهدی کریمی
الفرع الدراسی: الدراسات الإسلامیه والاقتصاد
۱٫۱٫۱٫۲٫۱ الخلاصه:
یمنع استخدام سندات القرض و ما شابهها فی النظام المالی الإسلامی نظراً لحرمه الربا فیه. لذلک یحتاج فی هذه النظام إلی تصمیم أدوات جدیده لتطبیق السیاسات المالیه فی سوق الأموال و أیضاً التمویل فی نظام رأس المال. تعتبر الصکوک من أهم أدوات التمویل فی النظام المصرفی الإسلامی و هی إحدى أنظمه تحویل رأس المال إلی الأوراق المالیه. إن المخاطر توجد فی النظام المالی الإسلامی کسائر الأنظمه المالیه فی العالم. و تعتبر مخاطر الأداه المالیه عاملاً فاعلاً فی مستوی نجاحها و طلبها فی السوق. لذلک فمن الضروری التعریف بمخاطر الصکوک و دراسه طرق السیطره علیها لضمان نجاحها.
إن المبادئ الإسلامیه لن تسمح بالاستفاده من الربح من دون المشارکه وقبول المسؤولیه فی الخسائر و الأضرار و تعتبرها حراماً. لذلک لا نبحث فی النظام المالی الإسلامی عن حذف المخاطر و إنما نهدف إلى تغطیه المخاطر لتعدیلها و تقلیلها. و علی هذا الأساس فإن تغطیه المخاطر مبنیه علی أهداف الاقتصاد الإسلامی.
إن هذا البحث یهدف إلی إیضاح تحدیات إداره المخاطر الصکوک بالإضافه إلی التعریف بها، بحیث تقلّ المخاطر الإضافیه فی الصکوک بعد رفع هذه التحدیات. لذلک و بعد جمع المعلومات المحصله عن أنواع الصکوک و ترجمتها و تحلیلها و دراسه شؤونها الفقهیه و فنون إداره المخاطر، و صلنا إلى نتیجه مفادها أنه یمکن استخدام الطرق التالیه لتقلیل المخاطر الصکوک: استخدام المبادله فی تصمیم الصکوک، و تعزیز الأسواق الثانویه للصکوک عن طریق آلیات الأسواق الحره، وتصمیم الأسواق بین المصارف المتطابقه مع الشرع، و القیام بإصلاحات فی الأنظمه و المؤسسات لتعزیز البنی التحتیه المالیه و الرقابیه، و تدشین نظام الإبلاغ المستمر و الشامل حول سعر الربح.
المصطلحات الرئیسه: الصکوک، إداره المخاطر، السوق المالی الإسلامی، الأوراق المالیه الإسلامیه، الأدوات المشتقّه.
Abstract:
According to the fact that in Islamic financial system the interest is forbidden, the use of Bonds is also forbidden. As a consequence, for the implementation of monetary policy, Sukuk as one of the instruments of securitization is considered to be the most important financial instrument in Islamic financial system. However, in Islamic financial system, like the conventional system, risks exist. The scale of risk of a financial instrument is a determining factor in the success of and the demand for that instrument. So, for the guarantee of Sukuk success, the identification of the risks related to it and the methods which can control it is a necessity. The Islamic principles, however, forbid the separation of revenue from return, without accepting the responsibility for loss. So, in Islamic financial system we do not want the omission of loss. Generally, the coverage of risk is used for neutralizing and minimizing the risk and the coverage is based on the aims of Islamic financial system. This survey tires to identify not only the Sukuk risks, but also the challenges of the risk management in order to reduce the extra Sukuk risks. So, after collecting, translating, and analyzing the materials related to Sukuk and studying its jurisprudential issues, the following strategies are suggested for reducing the Sukuk risks:
- The implementation of Swap in designing Sukuk
- The empowerment of the secondary Sukuk market utilizing the free market systems
- The designing of markets among the banks, based on the absolute Islamic laws.
- Carrying out reforms in the institutions for the empowerment of the financial and supervisory substructures
- The foundation of a continuous and comprehensive reporting system for the interest rates
Keywords:
Sukuk, Sukuk Management, Islamic Financial Market, Islamic Bonds, Derivatives Instruments
Imam Sadiq University
The FeasibilityStudyof Sukuk Risk Management:
A Jurisprudence-Economic Analysis
A Thesis
Presented for the Degree of Master of Art in Economics
Faculty of Islamic Studies and Economics
Supervisor:
Dr. M. M. Askari
Advisor:
Dr. A. A. Mahdavi
Mahdi Karimi
Spring 2012
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.