دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد
پایان نامه دوره کارشناسی ارشد
شناسایی و تحلیل بازارهای هدف محصولات کشاورزی ایران در منطقه غرب و مرکزی آسیا به منظور تشکیل بازار بورس کشاورزی منطقهای
میثم قاسم‌نژاد
استاد راهنما:
دکتر محمدمهدی عسکری
استاد مشاور:
دکتر مهدی صادقی
شهریور ۱۳۸۷
چکیده:
بورس کالای کشاورزی یکی از انواع بورسهای کالایی است که در کنار بورسهای اوراق بهادار و اسعار، در سطح جهان و در کشورهای مختلف توسعهیافته و درحالتوسعه، تشکیل شده است. بورسهای کالایی دارای منافع زیادی از جمله اصلاح ساختار اقتصادی کشور، تأمین مالی مناسب و بهموقع تولیدکنندگان، کاهش ریسک نوسانات قیمتی، بهبود توان صادراتی کشور، کاهش هزینه مبادلاتی و افزایش شفافیت بازار میباشند. تشکلهای مختلف منطقهای نیز به دلایل مختلفی چون بالابردن توان صادراتی اعضای خود در مواجهه با بازارهای آزاد بینالمللی و بازاریابی محصولات تولیدی اعضای منطقه خود اقدام به تشکیل بورسهای مختلف کالایی کردهاند.
بورس کالای ایران در سال ۱۳۸۶ با پشتوانه چندین سال فعالیت بورس فلزات و بورس کشاورزی و در نتیجه ادغام آنها در یکدیگر تشکیل گردیده است. فعالیت بورس کالایی در ایران با روند روبهرشدی همراه بوده است و در آن علاوه بر ورود کالاهای قابل معامله بیشتر، قراردادهای متنوعی هم طراحی و اجرایی شده است. این بیانگر پتانسیل مناسب ایران برای تشکیل یک بورس کالا در سطح منطقه غرب و مرکزی آسیا میباشد. از طرف دیگر، بررسی ترازنامه کالای غذایی و ترازنامه تجاری محصولات کشاورزی کل منطقه غرب و مرکزی آسیا نشان میدهد که این منطقه از لحاظ تجاری قابلیتهای لازم برای تشکیل بازار بورس منطقهای کالاهای کشاورزی را دارد. در این میان با توجه به تولید و صادرات محصولات متنوع کشاورزی در ایران و همچنین مزایای بورسهای منطقهای کالایی برای آن، دولت جمهوری اسلامی ایران میتواند به عنوان کشوری پیشرو، جهت هماهنگی سایر کشورهای منطقه و تشکیل بورس منطقهای اقدام نماید.
در این تحقیق پتانسیل تجاری (امکان تجارت بالقوه و میزان آن) کالاهای کشاورزی ایران، مهمترین کشورهای واردکننده (بازارهای هدف) و صادرکننده (رقبای ایران) برای ۱۰ محصول منتخب صادراتی کشاورزی ایران در منطقه غرب و مرکزی آسیا تجزیه، تحلیل و برآورد میشود و آنگاه با استفاده از روش برآورد ساده پتانسیل برای ۱۰ محصول صادراتی کشاورزی منتخب ایران به یکایک کشورهای منطقه برای سال‌های ۲۰۰۳-۱۹۹۹، بازارهای هدف از میان کشورهای منطقه مشخص میشود.
کلمات کلیدی: بورس کالا، بورس کشاورزی، بازارهای هدف، پتانسیل تجاری، منطقه غرب و مرکزی آسیا، مدیریت ریسک
العنوان: استطلاع وتحلیل الأسواق الهدف لإیران علی مستوی السلع الزراعیه فی غرب آسیاووسطهالإنشاء بورصهالسلع الزراعیه الإقلیمیه
الباحث:میثم قاسمنجاد
الاستاذ المشرف: الدکتور محمدمهدی عسکری
الاستاذ المساعد: الدکتور مهدی صادقی
الفرع الدراسی: الدراسات الاسلامیه و الاقتصاد
الخلاصه:
بورصهالسلع الزراعیه واحده من أنواع بورصات السلع التی أنشئت فی مختلف البلدان المتقدمه والبلدان النامیه فی جمیع أنحاء العالم، جنباً إلى جنب مع العملات والبورصات. بورصات السلع لدیها العدید من المزایا مثل إصلاح البنیه الاقتصادیه، و تمویل مناسب للمنتجین، و خفض مخاطر تقلب الاسعار، وتحسین القدره على التصدیر، وخفض تکالیف المعاملات و رفع شفافیه السوق. بعض الإتحادات الإقلیمیه وضعت مختلف بورصات السلع الأساسیه لرفع القدره التصدیریه لأعضائها فی مواجهه الأسواق الحره فی الأسواق الدولیه وکذلک لتسویق منتجاتها.
بعد استخدام عده سنوات من التجارب، أنشئت بورصه ایرانللتسلع فی عام ۲۰۰۷ من خلال دمج بورصات المعدنیه والزراعیه. تدل نشاطات فعالیهبورصهالسلع فی إیران على تطور ملحوظ حتى الآن. مزیداً علی دخول سلع أکثر قابله للتبادل و عقود متنوعه تم تصمیمها وتنفیذها. الى مؤهلات ایران لإنشاء بورصه السلع الإقلیمیه فی منطقه غرب آسیا ووسطها فکل ذلک مؤشرات. و فی جانب آخر، نظر للمیزانیه العامّه للأغذیه والمیزانیه العامّه لتجاره السلع الزراعیه فی المنطقه و نکتشف أنه قد اجتمعت القدرات اللازمه لإنشاء بورصه السلع الزراعیه فی إیران و فیما یتعلق بإنتاج وتصدیر السلع الزراعیه المتنوعه فی کل من ایران ومزایا بورصات السلع الإقلیمیه، باعتباره رائدا فی البلد، فیمکن لإیران أن تلعب دور المنسق الإقلیمی بین دول المنطقه لإنشاء بورصه السلع الإقلیمیه.
ندرس فی هذا البحثالقدرات التجاریه و التنبؤات المحتمله لإیران علی صعید السلع الزراعیه، وأهم البلدان المستورده (أسواق الهدف) والبلدان المصدره لإیران (المنافسین)لعشره من الإنتاجات الإیرانیه المختاره من السلع الزراعیه فی منطقه غرب آسیا ووسطها. و نعتمد فی ذلک، تطبیق بسیط تقدیر الإمکانات التجاریه لعشره من الإنتاجات الإیرانیه المختاره من السلع الزراعیه، التی تم تصدیرها إلى دول المنطقه خلال أعوام ۱۹۹۹-۲۰۰۳، لأسواق هدف دول المنطقه المحدده.
الکلمات الأساسیه: بورصه السلع، بورصه السلع الزراعیه، الأسواق الهدف، منطقه غرب آسیا و وسطها، إداره المخاطر.
Abstract:
Agricultural Commodity Exchange is one commodity exchanges type which has been established in different developed and developing countriesworldwide, along with Currency and Stock Exchanges. Commodity exchanges have many advantages such as reforming of economic structure, appropriate and on-time financing of producers, reducing the risk of price fluctuation, improving the export capability, reducing the transaction cost and increasing the market transparency. Some regional unions have established different commodity exchanges to raise the export capability of their members in facing the free international markets as well as to market their products.
Benefiting from several years of experiences, Iran Commodity Exchange has been established in 2007 by merging Metal and Agricultural Exchanges .So far, Commodity exchange in Iran has indicated a growing trend. More exchangeable commodities have been entered to Iran commodity Exchange while some diversified contracts have been designed and executed. It indicates Iran’s appropriate potential to establish the regional commodity exchange in the western and central region of Asia. On the other hand, considering Food Balance Sheet and Trade Balance Sheet of agricultural commodities of the region reveals that it has metrequired capabilities to establish agricultural commodity exchange. Regarding the production and export of diversified agricultural commodities in Iran and the advantages of regional commodity exchange, as a pioneer country, Irancan play the role of coordinator to establish regional exchange among regional countries.
This research analyzes and estimates the trade potential of Iran’s agricultural commodities, the most significant importing countries ‘the end markets’ and exporting countries ‘Iran’s competitors‘ of 10 selected Iranian agricultural commodities in western and central region of Asia. Afterwards, by applying Simple Estimation of Trade Potential Method for 10 selected Iranian agricultural commodities, which was exported to regional countries during 1999-2003, the end markets of regional countries are recognized.
Key words: commodity exchange, agricultural exchange, end markets, trade potential, western and central region of Asia, risk management
IMAM SADIQ UNIVERSITY
Recording of end markets of agricultural products of Iran in the west & center asia region in order to establish commodity exchange
A Thesis Presented for the Degree of Master of Art in
Faculty of Islamic Studies &Economics
Meysam Ghasemnejad
Supervisor:
Dr. Dr. Mohammad MahdiAskari
Advisor:
Dr. Mehdi Sadeqi
Summer2008
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.