دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات
پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد
گرایش مطالعات سیاست‌گذاری
دیپلماسی رسانه‌ای شبکه العالم در قبال بیداری اسلامی ۱۳۹۱-۱۳۸۹
استاد راهنما:
دکتر حسن بشیر
استاد مشاور:
دکتر سید محسن بنی هاشمی
دانشجو:
حسن صفردخت
خرداد ۱۳۹۲
چکیده:
شبکه العالم به عنوان یکی از کنشگران رسانه‌ای کلیدی جمهوری اسلامی ایران در عرصه فعالیت های برون مرزی نظام در حوزه ی کشورهای عرب زبان قلمداد می‌شود. نگرش و عملکرد شبکه العالم به عنوان یک شبکه دولتی و حاکمیتی ایران زیر نظر معاونت برون مرزی صدا و سیما، در مورد مسئله شکل‌گیری جنبش‌های اعتراضی مردم که در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ در کشورهای عرب زبان و شمال آفریقا با عنوان بیداری اسلامی شکل گرفت می‌تواند نقطه عطفی در جهت بیان نمودن مواضع و دیدگاه‌های حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران در قبال اتفاقات اخیر در منطقه باشد. لذا هدف این پایان‌نامه شناسایی مؤلفه‌های دیپلماسی رسانه‌ای شبکه العالم در قبال تحولات بیداری اسلامی است که می‌تواند در کشف دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی موثر و راهگشا باشد.
در این پژوهش با استفاده از «روش عملیاتی تحلیل گفتمان» (پدام) به بررسی بیش از ۵۰۰۰ خبر از سایت شبکه العالم از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ با موضوع بیداری اسلامی در رابطه با کشورهای عرب زبان منطقه اعم از: عربستان، بحرین، مصر، سوریه، لیبی، یمن، تونس، اردن، مغرب، الجزایر، عمان، عراق، فلسطین، قطر، کویت و امارات پرداخته شده و به طور مجزا مورد واکاوی قرار گرفته شده است. نتایج تحلیل نشان می دهد شبکه العالم عمدتاً تصویری مثبت و دموکراتیک نسبت به حرکت‌های اعتراضی مردم داشته و به علنی شدن جنبش‌های اعتراضی و شکل‌گیری روحیه استکبارستیزی در مردم منطقه تأکید دارد. شبکه العالم به طور آشکار در گزارشات و اخبار خود به حمایت‌های دوگانه دولت‌های غربی در قبال حکام خودکامه و برجسته‌سازی همسویی آن‌ها تلاش می‌کند. از دیگر محورهای مهم تأکید بر به خطر افتادن منافع اسرائیل بعد از وقوع انقلاب‌های عربی در منطقه و توجه به سرنگونی دولت‌ها به علت از دست دادن پایگاه مردمی می‌باشد. تفسیر نتایج تحلیل در چارچوب مفهوم دیپلماسی رسانه‌ای نشان می‌دهد که ایران از طریق رسانه‌ی رسمی برون‌مرزی خود یعنی شبکه العالم در پی اعلام نمودن مولفه‌هایی همچون همسویی خود با استکبارستیزی و توجه به اهداف و خواسته‌های مردم منطقه و حمایت از جبهه مقاومت بر علیه اسرائیل است.
واژگان کلیدی: دیپلماسی رسانه‌ای، شبکه العالم، روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام)، بیداری اسلامی، کشورهای عرب زبان.
العنوان: الدبلوماسیه الإعلامیه لقناه العالم حیال الصحوه الإسلامیه ۲۰۱۰-۲۰۱۲
الأستاذ المشرف: الدکتور حسن بشیر
الأستاذ المساعد: الدکتور السید محسن بنی هاشمی
الطالب: حسن صفردخت
الفرع الدراسی: الدراسات الإسلامیه والثقافه والاتصالات
الخلاصه:
تعتبر قناه العالم من إحدی الأذرع الإعلامیه الرئیسه للجمهوریه الإسلامیه علی صعید نشاطاتها الدولیه و علی وجه الت