پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد اقتصاد
قرارداد آتی‌ها در اقتصاد اسلامی
دانشجو:
محمد نعمتی
استاد راهنما:
حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا مصباحی
استاد مشاور:
دکتر مسعود درخشان
شهریور ۱۳۸۴
چکیده
دهه‌‌های پایانی قرن بیستم شاهد توسعه روزافزون بکارگیری از ابزارهای جدیدی در بازار‌های مالی بوده است. این ابزارهای جدید که مشتقات نامگذاری شده‌اند از آخرین ابداعات متخصصان مالی در این زمینه محسوب میشوند. قرارداد‌آتی‌ها از مهمترین این ابزار‌ها است. آتی‌ها قراردادی است که طبق آن خریدار (فروشنده)متعهد به دریافت (تحویل) دارایی پایه قرارداد در تاریخ معینی در آینده میشود. همه شراط قراردادها به جز قیمت آن استاندارد و معین است. قیمت قرارداد ها طبق مکانیسم ویژه حاکم بر بازار آتی‌ها تعیین می شود.
سؤال و مشکلی که با آن مواجه هستیم این است که آیا امکان بکارگیری این ابزار در بازار مالی اقتصاد اسلامی وجود دارد؟ و آیا این ابزار را می‌توان در چارچوب عقود اسلامی معین طراحی کرد؟
پاسخ به این سؤالات نیاز به بررسی ماهیت آتی‌ها و شرایط آن از یک طرف و بررسی عقود معین و شرایط آنها از سویی دیگر دارد. نااطمینانی و مدیریت ریسک کلیدیترین مفهوم برای شناخت ماهیت آتی‌ها است. توجه به این مساله این نکته را مشخص می‌سازد که کارکرد مورد انتظار از آتی ها را نمی‌توان در قالب عقود معین بر‌آورده ساخت، چرا که این عقود برای کارکرد‌های مشخص و تعریف شده‌ای طراحی شده‌اند. لذا آتی‌ها را می‌توان به عنوان عقدی مستحدث تلقی کرد. اما به کارگیری از این عقد در اقتصاد اسلامی مستلزم بررسی برخورداری این عقد از شرایط اصلی اعتبار قراردادها در فقه و پاسخ‌گویی به شبهات مطرح در این خصوص می‌باشد.
واژگان کلیدی:
قرارداد آتی‌ها، ریسک و نااطمینانی، مدیریت ریسک، پوشش ریسک، سفته‌بازی، آربیتراژ، بورس آتی‌ها، بیع سلف، بیع کالی به کالی، قیمت شناور و غرر
العنوان: العقود المستقبلیه فی الاقتصاد الإسلامی
الباحث: محمد نعمتی
الأستاذ المشرف: الدکتور غلامرضا مصباحی مقدم
الأستاذ المساعد: الدکتور مسعود درخشان
الفرع الدراسی: الدراسات الإسلامیه و الاقتصاد
الخلاصه:
قد لاحظت العقود الأخیره من القرن العشرین تطوراً یومیاً لاستخدام الأدوات الجدیده فی الأسواق المالیه. هذه الأدوات الجدیده التی تسمى بالمشتقات هی آخر ابتکارات خبراء المالیه فی هذا المجال. یلتزم المشتری (البائع) فی العقود المستقبلیه – والتی هی من أهم الأدوات المالیه الجدیده- باستلام (تقدیم) الأصل المعنیّ فی تاریخ معین من المستقبل. جمیع شروط هذه العقود مضبوطه دون أسعارها. و تحدد أسعار هذه العقود وفقاً لآلیه خاصه فی أسواق التبادل المستقبلی.
المسأله التی نواجهها هی أنه هل یمکن استخدام هذه الأدوات فی الأسواق المالیه فی الاقتصاد الإسلامی أیضاً؟ وهل من الممکن تصمیم هذه الأدوات فی إطار العقود الإسلامیه المعینه ؟
الإجابه على هذه الأسئله بحاجه إلى دراسه طبیعه العقود المستقبلیه و شروطها من جهه و مطالعه العقود الشرعیه المعینه و شروطها من ناحیه أخرى. إداره المخاطره و عدم التأکد هی أهم المفاهیم لمعرفه طبیعه العقود المستقبلیه. و إذا أخذنا هذه المفاهیم بنظر الاعتبار، فمن الواضح أنه لا یمکن القیام بوظیفه العقود المستقبلیه فی إطار العقود المعینه الإسلامیه لأن هذه العقود تهدف لمهام محدده. ولذلک یمکن تعریف العقد المستقبلی بأنه عقد مستحدث. ولکن استخدام هذا العقد فی الاقتصاد الإسلامی یحتاج إلى دراسه صحته طبقا للقواعد الفقهیه العامه للعقود والإجابه على الشکوک حول هذه القضیه.
الکلمات الأساسیه: العقود المستقبلیه، المخاطره و عدم التاکد، إداره المخاطره، تسییج المخاطر، التخمین، التأکید، سوق التبادل المستقبلی، بیع السلم، بیع الدین بالدین، السعر المفتوح و الغرر
Abstract
Last decades of twenties century have observed the fast development of using new vehicles in financial markets. This new vehicles which have been called derivatives are the latest innovation of financial engineers in this ground. Futures contracts are the most important kind of these vehicles. A futures contract is an agreement that based on it the buyer (seller) accepts to deliver the base asset of contract in certain date in future. All of the conditions of contracts are standard and determined except the price. Contracts price are determined based on the special mechanism of futures markets.
The question that we confront is that if it is possible to use these vehicles in financial markets of Islamic economics? And is it possible to design these vehicles in the framework of Certain Islamic Contracts (Specific Aqud)?
The answer to these questions needs to study the nature of futures and its conditions in one hand and the Certain Contracts and their conditions on the other hand. Uncertainty and risk management are the most important concept to know the nature of futures. Taking into consideration, would clarify that the expected function of futures cannot be performed in the Certain Contracts framework, because these contracts have designed for certain and defined functions. Therefore futures can be defined as a new contract. But, applying this contract in Islamic economy demand to study its benefiting from the main conditions of contracts credit in Feqh and answering the under consideration doubts about this case.
Key words: derivatives، forward contracts، futures contracts، uncertainty، risk، risk management، exchange، hedging، speculation، open price
Imam Sadiq University
- A thesis
۱٫۱٫۲ Presented for the
Degree of Master of Art in
۱٫۱٫۲٫۱ Economics
Faculty of Islamic Studies and Economics
An Examination of Futures Contracts Based on Islami Economics
Student:
۲٫۱٫۱٫۱ Mohammad Nemati
Supervisor:
- G. Mesbahi
Advisor:
- M. Derakhshan
Novamber 2005
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.